Herb Ostoja

poniedziałek, 01 stycznia 2007 17:45 Grażyna Historia
Drukuj

W tym artykule chcę przybliżyć herb rodziny Krallów, przy czym zastrzegam,że są to na razie domniemania, ponieważ nie posiadamy żadnego wiarygodnego dokumentu potwierdzającego ów fakt.

Nazwisko Krall pojawia się w trzech znanych mi herbarzach. Są to "Herbarz polski" Adama Bonieckiego, "Herbarz rodowy" Alfreda Znamierowskiego oraz "Herby szlacheckie Rzeczpospolitej Obojga Narodów" Tadeusza Gajl.

"Herbarz rodowy" obejmuje tylko rodziny, które nabyły szlachectwo i herb od XIII w. do 1795 roku czyli do końca I Rzeczypospolitej.Wg tego spisu rodzina Krall otrzymała szlachectwo w wyniku nobilitacji w 1768 r. Herbem jej jest Ostoja. Dlaczego Krallowie zostali uszlachceni pozostaje na razie zagadką.

Wg K. Niesieckiego herb Ostoja wyglądał tak:

"Mają być dwa księżyce niepełne żółte, barkami do siebie obrócone, każdy z nich jednym rogiem do góry, drugim na dół obrócony, między nimi miecz biały otłuczny, rękojeścią do góry, końcem na dół, w polu czerwonem, na hełmie pięć piór strusich.

Początki tego herbu według pospolitego pisarzy naszych pióra przypadły, za panowania Bolesława Śmiałego Króla Polskiego:

Gdy albowiem nieprzyjaciel wtargnął w granice Polskie, wysłany przeciwko nim pułkownik imieniem Ostoja, w niewielkim ludzi do boju poczcie języka wziąwszy o zbliżającym się nieprzyjacielu, cicho pod obóz jego podemknął, i straż wyciął, tak, że żaden z nich albo miecz, albo pętów nie uszedł; jeden z pojmanych szukając łaski w tej swojej niedoli, u pomienionego Ostoi, przyrzekł mu pod przysięgą, że mu miał dopomóc, do większego zwycięztwa. Darowany tedy wolnością, prosto do swego obozu przypadł, tam nie wspominając o porażce swoich, jeszcze do tego nakłonił hetmana swego, że nowe posiłki straży pierwszej i daleko liczniejsze wysłał. O tym upewniony Ostoja, tak ich ze wszystkich stron oskoczył, że żaden szabli jego nie uszedł: dopiero z drugiemi pobliższemi chorągwiami złączywszy się, nocą na obóz nieprzyjacielski uderzył, gdzie przestraszeni wszyscy, jedni się pod miecz dostali, drudzy do pobliższych lasów, życie salwując, od goniących się i szukających poginęli. Za to dzieło, Ostoja i herbem tym nadany i w znaczne dobra opatrzony, nawet i niewolnik, który mu do zwycięstwa dopomógł, tymże klejnotem i wolnością udarowany."

( Kasper Niesiecki, Herbarz VII, str. 170 )



Ostoja jest jednym z najstarszych polskich herbów. Odnotowuje go Jan Długosz, który niestety w "Insigniach" pisze, że:


OSTOYA - Genus Polonicum loquax et arrogans.
czyli
OSTOJA - Ród polski gadatliwy i zarozumiały.


O symbolice herbu pisze Paweł Dudziński w "Alfabecie Heraldycznym":

Należy również zwrócić uwagę na to, że herb Ostoja miał kilka odmian, były to m.in.: Ostoja I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII oraz odmiana Ostoja- pruska.

Wszystkie odmiany znacznie różniły się o siebie. Dla porównania Ostoja i Ostoja pruska:

ostoja_kopia_small.jpg
ostoja_pruska_kopia_small.jpg



W "Herbach szlacheckich Rzeczpospolitej Obojga Narodów" figuruje również herb Krallów i jest nim Ostojczyk.
ostojczyk_kopia_small.jpg
Poprawiony: poniedziałek, 01 stycznia 2007 21:28  
yvComment v.1.19.0