PoGramKrAn

Wymiana oleju silnikowego

Na stronie pojawiała się kwestia wymiany oleju i przypuszczam, że chodzi o wymianę oleju w silniku samochodowym. Poczuwam się do wyjaśnienia tej kwestii.

Na początek uzasadnienie konieczności cyklicznych wymian oleju w silniku. Podstawowym zadaniem oleju w silniku jest zmniejszenie tarcia pomiędzy współpracującymi częściami, a części ruchomych przemieszczającymi się względem siebie jest bardzo wiele (bez zbędnego wdawania się w szczegóły, chyba, że będzie zapotrzebowanie na wyjaśnienia, to służę). Układ smarowania jest tak skonstruowany, że olej jest doprowadzany pomiędzy współpracujące elementy i tam tworzy tak zwany film olejowy, czyli warstewkę oleju rozdzielającą współpracujące części. Optymalnie jest, kiedy film olejowy nie jest przerwany i nie występuje bezpośrednie stykanie się ze sobą współpracujących części. Aby były spełnione te warunki musi być spełnionych szereg wymagań. Przede wszystkim odpowiedniej jakości olej, właściwy stan techniczny silnika (nadmiernie wypracowane części powodują zbyt duże luzy i trudniej wypełnić filmem olejowym przestrzeń pomiędzy współpracującymi zespołami). Trzeba też wiedzieć, że w zależności od rodzaju silnika będzie stosowany inny olej. Np. do silników diesla będzie inny niż do silników zasilanych benzyną, inny będzie do pojazdów szybkobieżnych i do pojazdów, czy maszyn wolnobieżnych, ale za to „ciężko pracujących”. Pozwolę sobie poprzestać na tych wyjaśnieniach o rodzajach oleju, ale zapewniam, że jest wiele więcej kryteriów podziału olejów silnikowych (jeśli będzie potrzeba dodatkowych wyjaśnień – służę).

Wiadomo, że olej wlewa się do silnika i pracuje on w obiegu zamkniętym. Czas pracy tego środka smarnego jest ograniczony i trwa najczęściej 10 do 15 tysięcy kilometrów przebiegu (dotyczy głównie samochodów osobowych) lub jest ograniczony czasowo ze względu na proces zjawiska „starzenia” oleju i trwa ok. jednego roku. Inaczej mówiąc użytkownik samochodu, który mało korzysta ze swojego auta, powinien wymienić olej przynajmniej raz w roku, natomiast kierowca jeżdżący wiele, powinien wymieniać olej po określonym przebiegu, zgodnie z instrukcją obsługi pojazdu. Ograniczony czas pracy oleju wynika z bardzo trudnych warunków eksploatacji. Wiadomo przecież, że olej dociera do wszystkich miejsc, gdzie przemieszczają się między sobą elementy silnika, jak wspominałem wcześniej i do miejsc, gdzie występuje proces spalania paliwa. Tam temperatury przekraczają już tysiąc stopni Celsjusza. W procesie spalania wydzielają się gazy, ale również pozostają niespalone cząsteczki stałe (tzw. nagary) i są one zabierane przez przepływający olej powodując jego zanieczyszczenie. Do oczyszczenia oleju służy specjalny filtr, który należy wymieniać przy każdej wymianie oleju.

Dla uzmysłowienia trudności pracy środka smarnego w silniku samochodu trzeba dodać, że przecież samochód porusza się w różnych temperaturach i zakres temperatur pracy oleju waha się w granicach od ujemnych do bardzo wysokich. Piszę o tym, ponieważ chcę ukazać ilość warunków jakim musi sprostać olej w silniku. Była mowa wyżej, że olej dociera do miejsc ogólnie mówiąc nagrzanych, więc jego zadaniem jest również odprowadzanie ciepła lub inaczej mówiąc chłodzenie. Z powyższego, bardzo ogólnego opisu wynika, że olej „wypracowuje się” i zachodzi konieczność jego wymiany.

Sam proces wymiany oleju nie jest czynnością zbyt skomplikowaną, a poza tym istnieje rozbudowana sieć zakładów świadczących tego rodzaju usługi i nie ma potrzeby wykonywać samemu tej niezbyt czystej czynności. Dla porządku w skrócie opiszę jak należy tego dokonać. Samochód z rozgrzanym silnikiem należy ustawić na stanowisku naprawczym, najlepiej na kanale lub podjeździe, po to żeby móc swobodnie wejść pod niego. Przy pomocy specjalnego klucza należy odkręcić korek spustowy umieszczony w misce olejowej i spuścić olej do przygotowanego wcześniej naczynia. W czasie kiedy zużyty olej ścieka, można przystąpić do wymiany filtra oleju. Korzystając ze specjalnego klucza, należy odkręcić stary filtr oleju i w jego miejsce wkręcić nowy. Uprzednio należy oczyścić miejsce styku uszczelki filtra z kadłubem silnika, a samą uszczelkę nowego filtra należy pokryć cienką warstwą świeżego oleju. Nowy filtr należy dokręcić ręką. Przed wlaniem świeżego oleju trzeba dokręcić korek spustowy w misce olejowej. Olej wlewać powoli kontrolując przy pomocy miarki jego poziom. Na miarce jest widoczny przedział, w którym powinien zawierać się poziom oleju. Po nalaniu powinien on być bliżej maximum, z tego względu, że układ smarowania jest pusty i musi być napełniony. Po uruchomieniu silnika należy sprawdzić, czy nie ma przecieków przy filtrze oleju i przy korku spustowym miski olejowej. Następnie należy unieruchomić silnik, odczekać kilka minut i ponownie sprawdzić poziom oleju ewentualnie korygując jego poziom.

Opisane wyżej czynności wykonuje się przy samodzielnej wymianie oleju. Natomiast nieco inna technologia jest w specjalistycznym punkcie. Tam zużyty olej usuwa się z silnika za pomocą urządzenia wysysającego. Pozostałe czynności wykonywane są podobnie.