W tym artykule chcę przybliżyć herb rodziny Krallów, przy czym zastrzegam,że są to na razie domniemania, ponieważ nie posiadamy żadnego wiarygodnego dokumentu potwierdzającego ów fakt.
Nazwisko Krall pojawia się w trzech znanych mi herbarzach. Są to "Herbarz polski" Adama Bonieckiego, "Herbarz rodowy" Alfreda Znamierowskiego oraz "Herby szlacheckie Rzeczpospolitej Obojga Narodów" Tadeusza Gajl.
"Herbarz rodowy" obejmuje tylko rodziny, które nabyły szlachectwo i herb od XIII w.
do 1795 roku czyli do końca I Rzeczypospolitej.Wg tego spisu rodzina Krall otrzymała szlachectwo w wyniku nobilitacji w 1768 r. Herbem jej jest Ostoja. Dlaczego Krallowie zostali uszlachceni pozostaje na razie zagadką.
Wg K. Niesieckiego herb Ostoja wyglądał tak:
|
"Mają być dwa księżyce niepełne żółte, barkami do siebie obrócone, każdy z nich jednym rogiem do góry, drugim na dół obrócony, między nimi miecz biały otłuczny, rękojeścią do góry, końcem na dół, w polu czerwonem, na hełmie pięć piór strusich. Początki tego herbu według pospolitego pisarzy naszych pióra przypadły, za panowania Bolesława Śmiałego Króla Polskiego: Gdy albowiem nieprzyjaciel wtargnął w granice Polskie, wysłany przeciwko nim pułkownik imieniem Ostoja, w niewielkim ludzi do boju poczcie języka wziąwszy o zbliżającym się nieprzyjacielu, cicho pod obóz jego podemknął, i straż wyciął, tak, że żaden z nich albo miecz, albo pętów nie uszedł; jeden z pojmanych szukając łaski w tej swojej niedoli, u pomienionego Ostoi, przyrzekł mu pod przysięgą, że mu miał dopomóc, do większego zwycięztwa. Darowany tedy wolnością, prosto do swego obozu przypadł, tam nie wspominając o porażce swoich, jeszcze do tego nakłonił hetmana swego, że nowe posiłki straży pierwszej i daleko liczniejsze wysłał. O tym upewniony Ostoja, tak ich ze wszystkich stron oskoczył, że żaden szabli jego nie uszedł: dopiero z drugiemi pobliższemi chorągwiami złączywszy się, nocą na obóz nieprzyjacielski uderzył, gdzie przestraszeni wszyscy, jedni się pod miecz dostali, drudzy do pobliższych lasów, życie salwując, od goniących się i szukających poginęli. Za to dzieło, Ostoja i herbem tym nadany i w znaczne dobra opatrzony, nawet i niewolnik, który mu do zwycięstwa dopomógł, tymże klejnotem i wolnością udarowany." ( Kasper Niesiecki, Herbarz VII, str. 170 )
|
|
Ostoja jest jednym z najstarszych polskich herbów. Odnotowuje go Jan Długosz, który niestety w "Insigniach" pisze, że:
O symbolice herbu pisze Paweł Dudziński w "Alfabecie Heraldycznym":
- kształt tarczy jest typu późno gotyckiego lub hiszpańskiego.
- kształt i forma korony - szlachecka stosowana przez szlachtę: niemiecką, polską, szwedzką i rosyjską.
- hełm w herbie jest symbolem przynależności do stanu rycerskiego.
- labry stanowią ozdobę hełmu.
- płaszcz stanowi uroczysty strój z zaznaczeniem strony zewnętrznej i wewnętrznej.
- miecz na tarczy - broń rycerza , symbolizuje honor wojenny i męstwo w bitwie. Znak obnażonego miecza stanowi symbol - myśli o walce.
- złote półksiężyce określają rycerzy zwyciężających w blasku księżyca i gwiazd.
Należy również zwrócić uwagę na to, że herb Ostoja miał kilka odmian, były to m.in.: Ostoja I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII oraz odmiana Ostoja- pruska.
Wszystkie odmiany znacznie różniły się o siebie.
|
|
W "Herbach szlacheckich Rzeczpospolitej Obojga Narodów" figuruje również herb Krallów i jest nim Ostojczyk.
| « poprzednia |
|---|
